Poprosiliśmy po 500 Polaków z takich dwóch kategorii miejscowości, żeby przypomnieli sobie konkretną, ważną dla nich sprawę lokalną. Niektórzy wskazali takie sprawy spontanicznie, inni jedynie zaznaczyli kategorię ważnych dla siebie spraw. Następnie sprawdzaliśmy, jak w tej konkretnej sprawie lokalnej ankietowane osoby zyskiwały rozeznanie. Czy szukali wiadomości o sprawie w internetowych i pozainternetowych źródłach związanych z władzą? Czy raczej w tych niezwiązanych z władzą?
Wyniki układają się we wzorzec uwzględniający wielkość miejscowości, internet i kontakt z instytucjami władzy albo ich omijanie. A więc po kolei.
- W internecie mieszkańcy w swojej ważnej sprawie lokalnej częściej zaglądali na kanały i profile władzy. Pytaliśmy o internet jako źródło informacji lokalnej, dzieląc go na związany i niezwiązany z władzą: “Skąd w internecie czerpałaś / czerpałeś informacje o tej ważnej dla Ciebie sprawie lokalnej?”. Tu odpowiedź była identyczna dla kanałów, profili, wpisów, stron instytucji związanych z władzą. I w mniejszych, i w większych miejscowościach
internet związany z władzą
uzyskał 20% wskazań.
Za to wobec kanałów, profili, wpisów i stron instytucji niezwiązanych z władzą wskazania różniły się. W mniejszych miejscowościach było to 13%, a w większych miejscowościach 17% wskazań. Jednym słowem: nie więcej niż co piąta ankietowana osoba w ogóle wskazała na kanały, profile, wpisy czy strony, ale jednak częściej były to internetowe przestrzenie zależne od władzy.
- Poza internetem mieszkańcy częściej szukali w swojej ważnej sprawie lokalnej kontaktu z osobami niezwiązanymi z władzą. Sprawdzaliśmy też pozainternetowe źródła informacji, pytając “skąd poza internetem czerpałaś / czerpałeś informacje o tej ważnej dla Ciebie sprawie lokalnej?”. Przekrój odpowiedzi jest następujący:
na innych ludzi niezwiązanych z władzą wskazało nieco ponad
20%
respondentek i respondentów.
W mniejszych miejscowościach było to 26%, a w miejscowościach większych 21% osób. Natomiast na innych ludzi związanych z władzą wskazało 17% osób w mniejszych miejscowościach i 10% ankietowanych osób w większych miejscowościach. Można to interpretować tak, że ludzie związani z władzą budzą mniej zaufania albo mniej chętnie udzielają informacji. Równie dobrze można by sądzić, że internetowa obecność władzy jest już na tyle zaawansowana, że ludzie nie szukają kontaktu z władzą poza internetem. Tak czy inaczej: poza internetem kontaktu z władzą w ważnej sprawie lokalnej szukamy rzadziej.
- A prasa bezpłatna? Mieszkańcy rozróżniają tę związaną z władzą od tej niezależnej. Pytaliśmy także, czy tam, gdzie respondenci mieszkają, jest bezpłatna prasa. Dowiedzieliśmy się, że ta wydawana przez władzę jest częstsza (25% wskazań w mniejszych miejscowościach i 15% w większych) niż ta wydawana niezależnie od władz (11% w mniejszych i 10% w większych miejscowościach).
Szerszy obraz: Z punktu widzenia rozwoju społeczeństwa informacyjnego wygląda na to, że i w małych, i w większych miejscowościach to te związane z władzą instytucje są jednak częściej źródłem internetowej informacji lokalnej niż instytucje niezwiązane z władzą. Przy czym z innych pytań wiemy też, że za struktury władzy uchodzi również zarząd wspólnoty czy w ogóle wspólnota mieszkaniowa, a nie tylko wojewoda czy samorząd z burmistrzem, wójtem, radnymi albo radą sołecką. Władzą są też w percepcji ankietowanych miejscowi politycy i urzędnicy oraz pracownicy gminy.
Rekomendacja dla organizacji chcącej pracować lokalnie: Wygląda na to, że w internecie masz więcej do zrobienia niż poza internetem. W pierwszej kolejności ustal jednak, czy jesteście jako organizacja postrzegani jako część lokalnego establishmentu i struktur władzy, czy też macie wizerunek organizacji niezależnej.
Więcej o metodzie i wynikach znajdziesz w prezentacji na stronie https://wyzwaniacyfrowe.pl/nasze-badania-vol-1/ (plik PDF) albo w http://dx.doi.org/10.13140/RG.2.2.14213.47842 (podgląd bez konieczności ściągania PDF)
Proszę cytować jako: Toczyski, Piotr (2021). Instytucje i władza jako źródło informacji lokalnej dla mieszkańców. Warszawa: Grupa Do Spraw Wyzwań Cyfrowych, https://wyzwaniacyfrowe.pl
O autorze: Dr Piotr Toczyski kieruje badaniami Grupy. Popularyzował dotąd badania społeczne i internetoznawcze realizowane przez CBOS, Kantar Public, Gemius Polska i inne ośrodki jako główny autor takich raportów jak “World Internet Project: Polska” (Agora), “Mądre zarządzanie. Przyszłość organizacji i organizacje przyszłości” (Orange Polska), “HR Tech Report” (Harvard Business Review Polska) oraz 40-odcinkowego cyklu “Liczymy się z Polakami” na łamach Dużego Formatu Gazety Wyborczej. Doradza firmom i organizacjom, w tym Grupie Do Spraw Wyzwań Cyfrowych, pracuje naukowo w APS im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie.