Generacja Z, nazywana też pokoleniem C (od angielskiego connected – połączeni) – współcześni nastolatkowie, osoby urodzone po 2000 roku, które nie znają świata bez wysoko rozwiniętej technologii – nurtuje kolejnych „dorosłych” badaczy. Na pytanie, jaka jest młodzież i jak na jej codzienność i postrzeganie własnego życia wpływa nieustannie unowocześniana technologia mobilna – powstało już sporo raportów. Oto przegląd kilku z nich.
Pierwsze kroki w badaniu „tej nowej” młodzieży poczyniło Centrum Badań nad Kulturą Popularną SWPS pod kierunkiem dr. Mirosława Filiciaka. RAPORT „MŁODZI I MEDIA” z 2010 roku to etnograficzny opis codzienności młodych ludzi.
Już 11 lat temu wyniki badań zaprzeczały stereotypowi zamkniętych wyłącznie w wirtualnym świecie internetowych zombi. Rozdział „Bycie razem” poświęcony jest prymatowi spotkań twarzą w twarz, a intymność mediów i ich rolę w tworzeniu bliskości opisuje cały rozdział „Miłość”. Badacze odkrywają problem z wiarygodnością i prawomocnością wiedzy dostępnej w sieci w kontekście wymagań szkoły. Badanie przeprowadzone na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego skupia się na wnioskach dotyczących przemian jakie wraz z rozwojem nowych mediów następują w kulturze i konieczności zmiany języka.
W 2013 roku aktywności w sieci nastolatków w wieku 13-16 lat postanowiło się przyjrzeć grono badaczy z Gdańska. RAPORT „DZIECI SIECI. 2.0 KOMPETENCJE KOMUNIKACYJNE MŁODYCH to bardzo skrupulatny (230 stron!) zapis wyników jakościowych i ilościowych badań na grupie gimnazjalistów i cenne źródło szczegółowych pomiarów kompetencji, np. indeksu adekwatnego dopasowania źródeł do poszukiwania informacji, indeks zdolności rozpoznawania wiarygodności informacji online, czy też wykazanie korelacji między stażem korzystania z internetu a zdolnością rozróżniania opinii od faktu.
Bardziej ogólne aktualne badanie opisujące relacje nastolatków, ich postawy społeczne oraz wyobrażenia na temat własnej przyszłości prezentuje RAPORT „GEN Z. JAK ZROZUMIEĆ DZIŚ POKOLENIE JUTRA” z 2019 roku (infuture hatalska foresight institute, Dentsu Aegis Network Sp. z o. o., Onet.pl).
Według badaczy generacja Z to grupa mająca silną potrzebę przebywania w grupie, otaczania się przyjaciółmi. Często mówi się o nich, że budują wyłącznie cyfrowe relacje i znajomości, jednak to powierzchowne wnioski zbudowane na podstawie ich intensywnej aktywności w sieci. Jak wynika z badania CAWI przeprowadzonego na potrzeby tego raportu, 54% badanych ma dużą lub bardzo dużą potrzebę nawiązywania bezpośrednich kontaktów ze swoimi rówieśnikami w realnym życiu.
Żyją szybko i prawie zawsze są zajęci. W codziennych wyborach skupiają się na tu i teraz, a poproszeni o zaplanowanie ważnych wydarzeń w ich życiu w perspektywie czasowej, trudno było im patrzeć szerzej, niż do swoich trzydziestych urodzin. Z badań przeprowadzonych na potrzeby tego raportu wynika, że nie są przekonani co do tego, co tak naprawdę oznacza dorosłość, wiedzą natomiast jak chcą pracować i na co lubią wydawać swoje pieniądze.
RAPORT „GEN Z. JAK ZROZUMIEĆ DZIŚ POKOLENIE JUTRA” z 2019 roku (Abanana, Research&Grow) opublikowany w 2019 roku przy okazji badania wpływu influenserów na wybory konsumenckie młodzieży, pokazuje jej świadomość i krytyczność wobec treści internetowych.
Co prawda co drugi nastolatek w wieku 15-19 lat uważa się za osobę uzależnioną od internetu (w przeważającej części spędzając czas w mediach społecznościowych i słuchając muzyki) i z trudem wyobraża sobie codzienne funkcjonowanie bez dostępu do sieci, jednak pozostaje krytyczna wobec wielu treści, odróżnia reklamę i wpływ od informacji i pozostaje dość świadomym konsumentem. Polska młodzież jest świadoma, że influenserzy otrzymują wynagrodzenie za promowane produkty. Jeden na czterech badanych deklaruje, że bierze pod uwagę opinie influenserów podczas dokonywania zakupów.